HR maakt de weg vrij naar digitale transformatie
Digitale transitie vraagt een verandering van de hele organisatie. Stroperige processen moeten overboord en bestaande structuren herzien. ‘Veel organisaties zetten daarop in, maar vergeten weleens het psychologische proces van medewerkers. En medewerkers, die bepalen het succes van de transitie,’ vertelt Rick Brugts, eigenaar van HRM Helden en WSelect. ‘Hoe wendbaarder medewerkers zijn, hoe beter de transitie slaagt. Daarom is HR onmisbaar tijdens verandertrajecten. Zij hebben invloed op zowel de processen en structuren als de wendbaarheid van medewerkers.’
Oude en nieuwe huizen
Wanneer een organisatie een beweging vooruit maakt, moeten vaak allerlei structuren en systemen worden aangepast of veranderd. Dit heet ‘de bovenstroom’. Om deze verandering te laten slagen, moeten mensen ook een verandering doormaken. Dit psychologische proces van herkenbare fasen heet ‘de onderstroom’. Urgentie, loslaten, niet weten, creatie en een nieuw begin zijn daarvan onderdeel.
Rick vertelt: ‘Vaak zie ik dat de oude structuur blijft bestaan naast de nieuwe structuur. Volgens mij bereik je dan niet wat je wilt. Het is alsof je tussen je oude en nieuwe huis blijft pendelen. In het ene huis zijn alle slimme apparaten met elkaar verbonden en bestuur jij alles met je stem. Van de verwarming tot verlichting en de koelkast tot het alarmsysteem: alle processen zijn toekomstgericht. Dat is een hele verandering, dus reis je ook heen en weer naar je oude vertrouwde huis waarin je zelf de tv met de knop aandoet en de aardappels om stipt zes uur op tafel staan.’
Sprong naar verandering
Organisaties vinden het lastig om het ‘oude huis’ los te laten, omdat ze elk piepje en kraakje van dat huis door en door kennen. Vasthouden aan die zekerheid voelt fijn en vertrouwd. Rick: ‘Ik merk dat veel bedrijven de digitale transitie proberen te maken vanuit de oude vertrouwde structuur die helemaal niet past en niet is ontworpen voor die verandering.’
Waarom is loslaten en permanent verhuizen naar het nieuwe huis zo moeilijk? ‘Omdat de toekomst onzeker is,’ vertelt Rick. ‘Maar, je vastklampen aan een huis dat over een decennia instort werkt ook niet. Je hebt lef en durf nodig om die sprong naar digitale transitie te maken. Je moet lenig zijn en dat valt of staat bij wendbare medewerkers. En die springen pas, als zij de noodzaak voelen.’
Eigenaarschap
‘De sprong naar digitale transitie kan niet zonder HR,’ vervolgt Rick. ‘HR beïnvloedt zowel de boven- als de onderstroom, de structuur en het psychologische proces van een organisatie. Bespreek daarom als HR wat je ziet en voelt in de organisatie, luister écht naar medewerkers en ga in gesprek. Voel en bekijk waar de emoties zitten. Is er weerstand bij medewerkers, onzekerheid of paniek? En waar ligt dat aan?
Betrek medewerkers bij de verandering, maak ze eigenaar van hun veranderwensen en verantwoordelijk voor het resultaat. En is het resultaat niet gelijk goed? Brand ze niet af, maar leer ervan, geef handvatten en ga door. Dat is het belangrijkst.’
Boeien en binden
Ook op het binnenhalen en vasthouden van goede medewerkers, de zogenoemde war on talent die woedt, kan HR een positieve invloed hebben vindt Rick: ‘Vanuit krapte op de arbeidsmarkt willen organisaties mensen behouden. Ik merk dat het accent dan vooral ligt op binden in plaats van boeien, terwijl, als je mensen boeit, het logisch is dat ze ook willen blijven.’
Dat boeien is nauw verbonden met de organisatiecultuur merkt Rick op. ‘Investeer in wendbare medewerkers die al bij je werken door in te zetten op persoonlijke ontwikkeling binnen de organisatie. Doe je dat niet? Dan riskeer je dat talent wegloopt en ‘vastgeroeste’ medewerkers blijven zitten. Je gaat als organisatie steeds stroever bewegen. En wanneer je dan de sprong naar digitale transitie moét maken, kun je die niet maken zonder rigoureuze maatregelen.’
Serieuze sparringpartner
Door goed te weten wat er speelt bij medewerkers kan HR het management ook beter meenemen in de digitale transitie. Rick: ‘Ik coach het management en neem ze mee in de fases van de verandering en laat zien dat het gedrag van de medewerkers heel logisch is en vanuit deze fases te verklaren is. HR verbindt alle lagen in organisaties en is daardoor een serieuze partner tijdens digitale transitie en grote verandertrajecten. ‘Juist de meerwaarde van HR laten zien binnen complexe organisaties waar de politieke arena groot is en daar een praktische bijdrage aan leveren, vind ik interessant.’